English
No dobrze, sprawa może się wydać kontrowersyjna. Drodzy uczniowie, nie zawsze musicie się ściśle trzymać reguł wymowy polskich dźwięków. Ba, czasami nawet nie powinniście. Winna całemu zamieszaniu jest literka „ę”. Zanim jednak o niej, przypomnijmy sobie kilka podstawowych informacji o polskim alfabecie.
Polski alfabet jest prawie zupełnie fonetyczny, co oznacza, że większość dźwięków wymawiamy tak, jak je zapisujemy. Przykład? Proszę bardzo.
Do napisania poniższego zdania:
Ten dom jest duży.
wykorzystałem 14 liter. Z ilu dźwięków będą się składać odczytane na głos słowa? Oczywiście – z 14.
Wyjątków jest kilka. Najważniejsze z nich dotyczą dwuznaków: cz, sz, rz, dż, dź i ch. W ich przypadku jeden dźwięk reprezentują aż dwie litery.
Na czym zatem polega zamieszanie z „ę”? Wiele osób wymawia tę głoskę w ten sam sposób bez względu na jej pozycję w słowie. Sprawia to, że brzmią snobistycznie i po prostu zabawnie.
Jak tego uniknąć? Zapamiętajcie krótką regułę: „ę” na końcu wyrazu zamienia się w „e” (ewentualnie lekko nosowe „ę”).
Dziękuję [dziękuje]
Lubię cię [lubie cie]
Piszę tę notatkę [pisze te notatke]
Unikajcie akcentowania „ę” na końcu wyrazu, a z pewnością będziecie brzmieć bardziej jak równy kumpel niż przedwojenna guwernantka 😉